Wij streven naar een continue verbetering van de kwaliteit van onze dienstverlening. Dit kan alleen als er binnen onze organisatie een op kwaliteit gerichte cultuur bestaat die het gedrag stimuleert dat de kwaliteit van onze dienstverlening ondersteunt; gedrag dat aansluit op de kernwaarden en de gedragscode van Moore DRV zoals opgenomen in het integriteitsbeleid.

In 2022 heeft de raad van bestuur haar eigen functioneren geëvalueerd en dat van de vennoten die actief zijn in de servicelijn audit & assurance, zoals voorgeschreven in maatregel 2.1. uit ‘In het publiek belang’. Er is gekozen voor een self-assessment gevoed en begeleid door twee externe assessors. De externe assessors hebben door middel van een vragenlijst en interviews informatie opgehaald bij verschillende medewerkers. De informatie hieruit is gedeeld met de raad van bestuur en heeft als input gediend voor de reflectiesessie.

Uit de enquête en de aanvullende gesprekken komt een positief beeld naar voren over de wijze waarop de servicelijn audit & assurance de kwaliteit bevordert. Een aantal verbeterpunten die zijn aangedragen door de externe assessors zijn besproken met de raad van bestuur. De hoofdlijnen hieruit zijn door de raad van bestuur op haar beurt weer gedeeld met de leden van de maatschap.

Er is tot en met 2022 geen actief beleid op het monitoren van beleggingen van vennoten in privé. Wel zijn er in ons Kwaliteitshandboek restricties opgelegd gebaseerd op de Verordening inzake Onafhankelijkheid (ViO), waaronder een verbod op het houden van een financieel belang in cliënten. Dit wordt jaarlijks door de Kwaliteitsmanager gemonitord door middel van de persoonlijke integriteits- en onafhankelijkheidsverklaring. Met ingang van 2023 zijn aanvullende vragen opgenomen in deze verklaring voor iedereen met de functie vanaf senior manager. De antwoorden op deze vragen geven meer inzicht in beleggingen in privé en geven Compliance de mogelijkheid om aanvullend onderzoek te doen bij signalen van mogelijke ‘conflicts of interest’.

Vrijwel alle 53 maatregelen zijn door Moore DRV ingevoerd, waarbij bij enkele maatregelen andere keuzes zijn gemaakt dan de NBA heeft gevraagd. Maatregelen die niet exact zijn ingevuld conform de wens van de NBA hebben betrekking op het:

• geleidelijk afschaffen van het goodwillmodel;

• invoeren van een claw-backregeling;

• geven van inzicht in beleggingen van vennoten in privé.

De huidige systematiek dat alle vennoten op dezelfde wijze worden beloond (‘gelijke monniken gelijke kappen’) heeft een positieve invloed op ons kwaliteitsbewustzijn. Daarin nemen de cultuur en een juiste mindset op kwaliteit belangrijkere plaatsen in dan financiële motieven.

De uitkomst van de SRA-review bevestigt dat ons kwaliteitsstelsel voldoet aan de hoogste standaarden en dat onze dossiers daadwerkelijk laten zien dat we een kwaliteitskantoor zijn. Een mooi compliment dat we kregen was dat het SRA-reviewteam kon merken dat de medewerkers enthousiast zijn en plezier hebben in het werk.

Uiteraard komen uit deze review ook enkele aandachtpunten ter verbetering. Deze zijn gedeeld met de medewerkers van de servicelijnen audit & assurance en mkb accountancy & advies tijdens de Kick-off balanscontrole respectievelijk de Wintercourse en door middel van een BVT-Alert.

In 2023 heeft het SRA een review uitgevoerd op het kwaliteitsstelsel en het NVKS-domein (vrijwillige controle-, beoordelings-, samenstel- en bijzondere opdrachten (NOW)) en het fiscale domein. De conclusie van het SRA is dat de opzet, het bestaan en de werking van het gehanteerde stelsel van kwaliteitsbeheersing voldoet aan de huidige in Nederland te stellen eisen voor de beroepsuitoefening. Het totaaloordeel over de gehele organisatie is voldoende.

Hoewel wij in 2023 geen onderwerp van toetsing zijn geweest door de AFM, nemen wij uiteraard kennis van al haar uitingen en voeren wij op basis daarvan verbeteringen in ons kwaliteitsstelsel door. In 2023 heeft de AFM haar eindrapport gepubliceerd naar aanleiding van haar onderzoek naar de kwaliteit van de frauderisicoanalyse.

De uitkomsten van dit rapport zijn gedeeld tijdens de Summercourse van de servicelijn Audit & Assurance. Daarnaast zijn de uitkomsten aanleiding geweest om zelf een thematisch onderzoek uit te voeren naar de kwaliteit van de frauderisicoanalyse in onze controledossiers.

Het verplicht rapporteren over vastgestelde Audit Quality Indicators is op onze organisatie nog niet van toepassing. De verplichting geldt na de inwerkingtreding van de wetswijziging alleen voor de accountantsorganisaties met een OOB-vergunning. Na een evaluatie en mogelijk aangepaste set aan indicatoren zal de verplichting op termijn ook gaan gelden voor zogenaamde reguliere vergunninghouders zoals Moore DRV. Ongeacht dat we hiertoe nog niet verplicht zijn, zullen wij onverminderd transparant blijven over de uitkomsten van onze eigen set aan kwaliteitsindicatoren door middel van dit verslag omdat, gezien onze publieke taak, alle belanghebbenden recht hebben op deze informatie.

Recent is het Wetsvoorstel Toekomst Accountancysector ingediend bij de Tweede Kamer. Dit wetsvoorstel is aangepast naar aanleiding van kritiek van de Raad van State. In het Wetsvoorstel wordt een aantal aanbevelingen van de kwartiermakers omgezet in wetgeving. Voor ons is op dit moment de verplichting tot het instellen van een onafhankelijk intern toezichthoudend orgaan, een Raad van Commissarissen, relevant. De eerste stappen zijn gezet om in 2024 een dergelijk orgaan operationeel te hebben.

Het rapport bevat geen zogenaamde silver bullet maar wel oplossingsrichtingen in de vorm van een ‘staalkaart’, waarin voor diverse stakeholders een rol is voorzien. Wij zien het rapport en de staalkaart van de kwartiermakers als een route die ons verder kan brengen als we deze zelfkritisch en zelfbewust doorlopen. Dat betekent dat we per onderdeel van de staalkaart zullen afwegen in welke mate er verbeterpotentieel voor ons inzit en hoe we dat verbeterpotentieel kunnen benutten. Ofwel: welke aanvullende maatregelen we gaan nemen. Op onderdelen waar we geen verbeterpotentieel zien omdat we op een andere wijze het beoogde doel bereiken, zullen we dat goed beargumenteerd onderbouwen.

In 2018 is de Commissie toekomst accountancysector (Cta) ingesteld, die onafhankelijk onderzoek doet naar de verbetering van de kwaliteit van wettelijke controles door accountants. In 2020 zijn twee kwartiermakers aangesteld. Zij hebben de opdracht gekregen om de aanbevelingen van de Cta verder te onderzoeken. De opdracht was tweeledig: het zorgen voor tastbare resultaten en het aanjagen en stimuleren van verbeteringen. In mei 2023 hebben de kwartiermakers gesproken met de Beleidsbepalers. De Beleidsbepalers hebben bij de kwartiermakers aandacht gevraagd voor de aansturing, cultuur en structuur van het niet-OOB-marksegment waarin Moore DRV opereert. Ook de zorgen om de toenemende regeldruk en het ogenschijnlijk ontbreken van proportionaliteit zijn daarbij aan de orde gesteld. De kwartiermakers hebben hun opdracht na drie jaar voltooid en eind november het rapport ‘Druk en tegendruk’ gepresenteerd. Helaas moet worden geconstateerd dat de karakteristieken van het segment van accountantsorganisaties met een reguliere vergunning en de praktijk van dit segment in het eindrapport onvoldoende zijn belicht.

Ondanks deze kritische noot hechten wij veel belang aan het versterken van de accountantsorganisaties met een OOB- en reguliere vergunning. We zijn ons terdege bewust van onze rol in het maatschappelijk verkeer en willen die rol voor de toekomst veiligstellen. Dat kan alleen door zelfkritisch te zijn; als individueel kantoor, als kantoren met gemeenschappelijke kenmerken en als sector in het geheel. Het rapport van de kwartiermakers kan dat zelfkritisch vermogen bevorderen. 

In de volgende paragrafen gaan we in op de uitkomsten van de vastgestelde kwaliteitsindicatoren. Deze indicatoren geven inzicht in de investeringen in kwaliteit (input), de kwaliteitswaarborgen binnen het proces van uitvoering van de opdrachten (proces) en de uitkomsten (output). Deze kwaliteitsindicatoren zijn alle van toepassing op de servicelijn audit & assurance. Een deel van die indicatoren is tevens van toepassing op andere servicelijnen. Daar waar dit van toepassing is, wordt dit aangegeven.